Wanneer welzijn hoofdzaak wordt

Zijn we wel gelukkig? De afgelopen twee jaar is de geestelijke gezondheid van de Belgen zwaar op de proef gesteld. Hoe verontrustend deze evidente vaststelling ook is, ze roept meteen een nog ernstigere vraag op: hoe is het gesteld met het welzijn op het werk, thuis en in het leven in het algemeen?

“Gaat het goed met mij?” De vraag klinkt onschuldig, maar is niet altijd makkelijk te beantwoorden. Om te beginnen: hoe beoordeel je je eigen geluk op het werk? We zitten zozeer vast in de hogesnelheidstrein van het dagelijks leven dat we vergeten halt te houden aan het station dat “welzijn” heet. De covidpandemie, die als een loden deken over de wereld hangt, belemmert bovendien het uitzicht op betere tijden. Er heerst onzekerheid. Hoe kunnen we ons goed in ons vel voelen en dus anderen een hart onder de riem steken als onze toekomst op los drijfzand lijkt gebouwd? Geestelijke gezondheid is een essentiële uitdaging voor onze samenleving.

Onze kwalen durven benoemen

Depressie, angst en stress wijzen stuk voor stuk op een geestelijke malaise. Nog andere symptomen, zoals verdriet, vermoeidheid, concentratieproblemen of een diep gevoel van eenzaamheid maken dit sombere plaatje compleet. Als de mentale en emotionele last te zwaar wordt om te dragen, stort ons hele wezen - emoties, gedachten, lichaam, gedrag - als een kaartenhuisje in elkaar. Als je je slecht voelt, functioneer je slecht, op het werk en thuis. Maar je daarvan bewust worden en dit delen met anderen is niet zo eenvoudig. Klagen over rugpijn of een verstuikte enkel gaat ons veel beter af. Toch moeten we erover praten!

Positieve spiraal

Af en toe halt houden en even uitblazen is levensnoodzakelijk. Je mentale evenwicht is immers een essentiële voorwaarde om jezelf te ontplooien, om te gaan met alle ups en downs van het leven, productief te zijn en bij te dragen tot de samenleving. Een noodzakelijke voorwaarde om na te denken, te voelen, meningen uit te wisselen, te werken en van het leven te genieten. Welzijn beïnvloedt ook positief onze fysieke gezondheid. Wie zich goed voelt, herstelt sneller, heeft een sterker immuunsysteem, komt creatiever uit de hoek en is beter opgewassen tegen de dagelijkse uitdagingen. Studies tonen ook aan dat een beter individueel welzijn steevast tot een betere gemiddelde gezondheid van de bevolking leidt. Vergeet ook de voordelen voor de economie en ontwikkeling van het land niet. Kortom, het welzijn van elk individu is de voedingsbodem voor het succes van iedereen.

Welzijn ter sprake brengen

Experts stellen vast dat een hoog welzijnsniveau uiteindelijk lagere kosten voor de gezondheidszorg en de sociale diensten tot gevolg heeft. Verrassend is dat natuurlijk niet. Dus hoe meer (en beter) we in welzijn investeren, hoe meer we uiteindelijk besparen. En dat geldt zowel voor landen als bedrijven. Het is geen toeval dat werkgevers en overheden hier momenteel zwaar op inzetten. Denk maar aan de 20 sessies bij een psycholoog die nu nog maar 11 euro kosten. Deze weldoordachte budgettaire inspanning betekent niet minder dan een revolutie op het domein van de geestelijke gezondheid. Ook voor de werkgevers zijn bewustmaking en acties voor meer welzijn nu een absolute prioriteit, onder andere om de arbeidsvreugde in stand te houden. Sodexo, dat op dit domein een voortrekkersrol heeft, lanceerde een welzijnsprogramma voor zijn medewerkers.

Taboes doorbreken

Werknemers bewust maken van het belang van welzijn is voor werkgevers een cruciale stap om dit thema definitief op de agenda te krijgen. Zo verbeteren ze hun observatiecapaciteit en merken ze sneller op als iemand slecht in zijn vel zit. Werknemers moeten ook beter kunnen ingrijpen in hun eigen welzijn. Sodexo brengt de geestelijke gezondheid van elke medewerker in kaart om de contouren van deze kwaal beter te begrijpen. Deze schat aan informatie gebruiken we om een dijk op te werpen. Op dezelfde manier reikt de zelfbeoordelingsvragenlijst “Mijn eigen welzijn” elke medewerkster of medewerker de middelen aan om zelf voor haar of zijn geluk in de onderneming te zorgen.

Optreden op elk niveau

De talrijke externe bedreigingen en het ongunstige klimaat dwingen ons om binnen de onderneming een toevluchtsoord te creëren, een omgeving waarin elke werknemer zich veilig en geborgen kan voelen. Ook die uitdaging moeten de werkgevers aangaan. Ze moeten onder andere een dialoog tot stand brengen, die iedereen de kans geeft om voor zichzelf én de anderen te zorgen, waarbij teams hun leden steunen en het management zorg draagt voor het personeel. In dit verband wordt bij Sodexo elke manager aangespoord om binnen zijn team een goede sfeer te doen heersen. Er bestaat geen toverformule, maar het komt erop neer dat je de omstandigheden creëert waarin elke medewerker voelt dat hij kan rekenen op een luisterend oor en in alle vrijheid zijn gevoelens kan uiten.

Elke dag opnieuw, voor jezelf en de anderen

Het is niet noodzakelijk de bedoeling om voor elke individuele situatie een oplossing te vinden, wel om een geruststellende en zorgzame bedrijfscultuur tot stand te brengen. Iedereen moet de kans krijgen om vroegtijdig symptomen te herkennen, zoals vermoeidheid, stress, uitputting enz. Medewerkers moeten zich aangemoedigd voelen om informele of professionele steun te zoeken, binnen of buiten de onderneming. Ze moeten een stapje terug kunnen zetten, even uitblazen, aan mindfulness of sport doen, nevenprojecten opnemen of andere uitdagingen aangaan, enz. Welzijn springt als een virus snel van de ene op de andere persoon over. Die gezonde besmetting rust op onze collectieve schouders!